In onze software-ontwikkelorganisatie zijn de grenzen tussen het persoonlijke en het zakelijke zeer flexibel. Dat merk ik dagelijks aan de humor, de analystische scherpte en de gedrevenheid waarmee onze medewerkers uitdagingen aangaan. Maar een van hun meest bijzondere eigenschappen vind ik dat ze het volstrekt vanzelfsprekend vinden om een fiks deel van hun vrije tijd als team te besteden aan maatschappelijke activiteiten. Van bomen planten tot alfabetisering en reïntegatie: ze pakken het aan omdat ze het belangrijk vinden. Dergelijke projecten passen vaak goed bij bedrijfsbeleid op gebieden als vergroening, HR en kennismanagement. Wij faciliteren ze, maar het initiatief komt steevast van de medewerkers zelf.

Goed doen

Laatst stelde een relatie mij de vraag of mijn persoonlijke houding in dit opzicht lijkt op die van onze medewerkers. Ik ging bij mezelf te rade. Het is niet zo ingewikkeld. Voor mij geldt: wie goed doet, die goed ontmoet. Dat heeft me lang niet altijd gebracht wat ik hoopte of verwachtte, maar ik vaar er wel bij. Zo doe ik het nu eenmaal.

Onbedoelde effecten

Toen ik begin jaren negentig – ver vóór de start van NetRom Software – door omstandigheden in Roemenië terechtkwam, spanden een aantal vrienden en ik ons min of meer systematisch in om met name de Roma in de grensstad Calafat te ondersteunen in hun emancipatie. De belangrijkste spil hierin was Bas Elfrink. Hij is al 30 jaar een van mijn beste vrienden en heeft ons hier zeker dertig keer bezocht. Bas zou later als wethouder het initiatief nemen tot een formele stedenband tussen Duiven en Calafat. Destijds leidden onze acties vaak tot onverwachte of ronduit spannende situaties die soms pas achteraf ook hilarisch waren te noemen. Goed doen bleek niet altijd eenvoudig. Zo wilden Bas en ik met een van onze eerste transporten een vracht kleding en een stencilapparaat naar Roemenië brengen. Bij de grens eiste de douane na een dag wachten allereerst een verklaring van de minister dat de kleren schoon waren. Na eindeloos soebatten pikten de douaniers ruimschoots geld en kleding in. Met het stencilapparaat liep het anders: toen de douaniers eindelijk doorhadden wat dit voor ding was, begrepen ze dat het zich leende voor het verspreiden van opruiende teksten en andere staatsgevaarlijke activiteiten. Het mocht het land absoluut niet in. Maar toen we een omweg wilden maken, bleken we niet terug te kunnen: ook de Hongaarse douane wilde het apparaat niet doorlaten. Na twee dagen gezeur, waarbij we ook nog moesten praten als Brugman om arrestatie te voorkomen, konden we niet anders dan het apparaat tegen betaling achterlaten in het niemandsland tussen de twee grenzen. Daar staat het nu waarschijnlijk nog steeds. Bij een andere zending, ditmaal een bus vol vleesconserven en droge worst, bestond de douane het om de houdbaarheidsdatum van ieder artikel te controleren en te noteren. Niet alleen de douane, ook de distributie van hulpgoederen zorgde soms voor problemen. Ik weet nog goed hoe onaangenaam het was toen we met een bus hulpgoederen werden belaagd door een honderdtal ruziemakende, schreeuwende en vechtende Roma. Dankzij persoonlijk toezicht door mijn gezaghebbende Roma-vriend Pardei vanaf de laadklep verliep de distributie de volgende keren vreedzamer en ordelijker.

Succes en cultuur

Net als nu was ik in die vaak moeizame en tegelijk prachtige jaren negentig iemand die graag anderen faciliteert. Ik had aansluiting bij mensen die de wereld creatief en eigenhandig een stukje beter probeerden te maken. Eerlijk gezegd is er in die opstelling heel weinig veranderd. Als je oprecht probeert iets te betekenen voor je directe omgeving, pakt dat lang niet altijd precies uit zoals je verwacht – maar het zal zich mijns inziens niet snel tegen je keren. Zo denken onze medewerkers er ook over. Hun betrokkenheid komt niet alleen ten goede aan onze maatschappelijke omgeving, maar ook aan de eigen organisatie. Ze verrijkt bijvoorbeeld de onderlinge samenwerking en stimuleert de ontwikkeling van vaardigheden die in het werk goed van pas komen. Natuurlijk helpt onze can do-mentaliteit: we weten wat we kunnen, hebben een doel en gaan zonder gezeur aan de slag. Al met al raak ik er steeds sterker van overtuigd dat het langetermijn-succes van NetRom Software wordt bepaald door deze eigenschap: we vatten veel zaken persoonlijk op.